Op 11 september 1922 kregen 79 jongens en meisjes voor het eerst les aan het St. Bonifacius-Lyceum in Utrecht. Het is de oudste gemengde katholieke middelbare school van het land. Vóór 1922 werden jongens en meisjes in het katholiek onderwijs streng gescheiden gehouden. Ter gelegenheid van het eeuwfeest verschijnt een zeer uitgebreid en rijk geïllustreerd jubileumboek, volledig geschreven en geredigeerd door oud-leerlingen van de school, die lange tijd tot de grootste van Nederland heeft behoord.
In deze honderd jaar heeft de school slechts acht rectoren gehad. Dat komt vooral doordat de meest markante van hen, dr. Jan Feldbrugge, 30 jaar voor zijn rekening heeft genomen. Feldbrugge leidde Boni (zoals de school in Utrecht bekend staat) van 1935 tot 1965. Hij loodste de school ook behoedzaam door de Tweede Wereldoorlog. In die tijd werd het schoolgebouw gevorderd door een Duitse instantie en had de rector de handen vol aan het uit de dwangarbeiderskampen houden van docenten en leerlingen van de hoogste klassen. In het jubileumboek wordt de rijke historie van de school beschreven in acht portretten van de rectoren die er de afgelopen eeuw hebben gewerkt. De allereerste moest, zo eiste de rooms-katholieke kerk destijds, een priester zijn. Het werd Jan Hoogveld, die de school opzette en na een jaar al vertrok om hoogleraar te worden aan de katholieke universiteit in Nijmegen.
De eerste vijftig jaar van haar bestaan was de katholieke identiteit van de school onaantastbaar. De rectoren, ook Feldbrugge, hielden de lijn strak, het was niet de bedoeling dat de meisjes op school kwamen met korte sokjes en verder onbedekte benen. Maar eind jaren zestig werd ook het St. Bonifaciuscollege overspoeld door de nieuwe tijd. De toenmalige rector kon de maatschappelijke onrust nog enige tijd afwenden door bij een naderende demonstratie van stakende leerlingen van een andere school de deur eenvoudig op slot te draaien, zodat de Boni-leerlingen niet konden meedoen. Maar alles veranderde, ook op Boni. Zo kreeg de school met allerlei problemen te maken, ook met overvloedig gebruik van alcohol en drugs – dat laatste leverde enige tijd de bijnaam ‘Stoney Boni’ op.
Stadsschool
Van groot belang was de beslissing dat Boni een stadsschool moest worden. De stromen leerlingen van omliggende gemeenten naar het kwalitatief hoog aangeschreven St. Bonifatiuscollege werden omgeleid – er mogen tegenwoordig vornamelijk bewoners van de stad Utrecht worden toegelaten. En dat betekent dat er niet alleen kerstvieringen zijn, maar dat aan het eind van de ramadan de school een Iftarmaaltijd op het programma heeft staan.
In die honderd jaar heeft Boni altijd aangetoond ‘méér dan een school’ te zijn. Het was steeds het centrum van maatschappelijke actie. Leerlingen hebben struikelstenen voor slachtoffers van de holocaust tot stand gebracht en lange tijd ging er een delegatie van de school naar Taizé in Frankrijk om daar deel te nemen aan retraites. Leerlingen treden bij allerlei evenementen op, bijvoorbeeld jaarlijks voor de kankerpatiëntjes van het Prinses Máxima Centrum in Utrecht. En nog steeds is er een kerstactie die geld opbrengt voor elk jaar een ander goed doel.
Markante Bonifanten
Het uitgebreide jubileumboek (360 pagina’s) besteedt aandacht aan allerlei aspecten van honderd jaar schoolleven. Er is veel aandacht voor kunst, toneel, muziek en sport – allemaal terreinen waarin de school actief is geweest. Er zijn interviews met markante ex-leerlingen als cabaretière Tineke Schouten en Olympisch schaatskampioen Jochem Uytdehaage en met gehuwde stellen die elkaar op Boni leerden kennen. Het boek opent met een uitgebreide reportage van het reilen en zeilen van de school in 2022. Journalist en oud-leerling Henny de Vos zwierf een paar weken rond in de door een verbouwing nogal chaotische school en gaf een levendig beeld van de krasse honderdjarige.
Het boek ‘Méér dan een school, 100 jaar Boni’ verschijnt op 16 september aanstaande. Er is dan een feestelijke presentatie op school. De ouderraad zorgt er via een donatie voor dat alle huidige leerlingen van het Bonifatiuscollege een gratis exemplaar krijgen. Het boek (15 euro, exclusief verzendkosten) is digitaal te bestellen via deze link.
